16 stycznia – odpoczynek nad morzem

Mk 2,13-17
Przekład: 

13 I wyszedł znowu nad morze, i wszystek tłum przychodził ku Niemu, i nauczał ich.

14 I ciągnąc [brzegiem] ujrzał Lewiego Alfeuszowego siedzącego przy cle, i mówi mu: „Dołącz do Mojej drogi”. I powstawszy, dołączył do Jego drogi.

15 I staje się, że odpoczywa On w domu jego, i wielu celników i grzeszników współodpoczywało [przy posiłku] z Jezusem i z Jego uczniami, było ich bowiem wielu i dołączali do Jego drogi.

16 I pisarze z faryzeuszy, zobaczywszy, że je z grzesznikami i celnikami, mówili uczniom Jego: „Dlaczego je z celnikami i grzesznikami?”

17 I usłyszawszy, Jezus mówi im: „Nie potrzebują lekarza silni, ale źle się mający. Nie przyszedłem zawołać sprawiedliwych, ale grzeszników”.

Uwagi: 

13 „Morze” (thalassa) – konsekwentnie Jezioro Tyberiadzkie jest nazywane w Ewangelii morzem.

„Wszystek tłum” – zarówno „cały”, jak i „wszelki”.

14 Droga Jezusa biegnie znowu na granicy lądu i morza.

15 „Staje się” – czasownik gignomai.

„Odpoczywa” (katakeimai) – słowo zazwyczaj tłumaczone, nie bez słuszności, zwrotami typu „zasiada przy posiłku” albo „zasiada przy stole”. W czasach Jezusa posiłki spożywano w pozycji półleżącej. Wyraz ten nawiązuje też do następnego czasownika „współodpoczywało”, utworzonego z tego samego czasownika podstawowego keimai i innych przyrostków (synanakeimai), który odnosi się z całą pewnością do posiłku, ponieważ pochodzi od częściej używanego w takich sytuacjach anakeimai. Zróżnicowanie jest tu jednak celowe, a katakeimai znaczy także „spoczywać w chorobie” – tak było kilka wersetów wcześniej nazwane „spoczywanie” teściowej Piotra w gorączce oraz „spoczywanie” paralityka na noszach. Wydaje się to ważne również w kontekście wersetu 17, a także wobec wersetu Iz 53,3, cytowanego przez Mt 8,17: „On słabości nasze przyjął i choroby poniósł”.

Nie udało mi się oddać w przekładzie zasadniczej gry przedrostków (kata raz podwójnego syn-ana) w tychże czasownikach (kata-keimai oraz syn-ana-keimai). Swoim uniżonym spoczywaniem z grzesznikami (przedrostek kata) Pan Jezus podnosi ich w górę razem z Sobą (przedrostki syn – razem – oraz ana – w górę). Sam główny czasownik keimai znaczy „leżeć”, a także „leżeć jako umarły”.

17 „Źle się mający” – wyrażenie to pojawia się wcześniej w odniesieniu do chorych: Mk 1,32.34.

„Zawołać” (kaleo) – znaczy zarówno „wezwać”, jak i „nazwać”, „nadać komuś imię”.